woensdag 28 september 2005

28 september 2005 Joods Herinnering in Berlijn


Wat bij mij na het lopen van de Marathon ook een indruk achterliet was het joods monument in Berlijn, pas geopend in het voorjaar en deed veel stof opwaaien, Heb er wat over opgezocht en het volgende gevonden erover Het enorme monument, dat een grondoppervlakte van ongeveer drie voetbalvelden tussen de Brandenburger Tor en de Potsdamer Platz beslaat, moet herinneren aan de vermoorde joden in Europa.

Het begon in 1988, toen Duitsland nog in tweëen werd gedeeld door de Muur, die mede op de plek liep waar nu het monument is verrezen. Het initiatief tot een monument ter nagedachtenis aan alle door de nazi-terreur omgebrachte joden in Europa was afkomstig van journaliste Lea Rosh en historicus Eberhard Jäckel. Met het holocaust-monument wilden zij de eerste nationale gedenkplek in Duitsland voor de jodenmoord inrichten. Toenmalig bondskanselier Helmut Kohl (CDU) omarmde het plan in 1993. In 1995 keurde hij echter het eerste concept voor het monument af. Dit concept voorzag in een betonnen plaat van 20.000 vierkante meter waarin de namen van alle joodse oorlogsslachtoffers stonden gebeiteld. Labyrint Uiteindelijk ging de opdracht in 1997 naar Peter Eisenman, een joods-Amerikaanse architect. Hij kreeg in 1999 het fiat van de Bondsdag – en bijna 30 miljoen euro – om zijn plan te realiseren.

Op 1 april 2003 werd een begin gemaakt met de plaatsing van de in totaal 2711 betonnen stelen, die tezamen het monument vormen. Het labyrint van donkergrijze pilaren, in hoogte variërend van enkele decimeters tot bijna vier meter, moet volgens Eisenman bezoekers opzadelen met hetzelfde gevoel van desolatie en verlatenheid dat de slachtoffers van de holocaust destijds hadden. Op aandringen van de bondsregering werd het monument aangevuld met een Ort der Information, een ondergronds documentatiecentrum waar beeldmateriaal en de namen van alle bij naam bekende joodse slachtoffers staan aangegeven. Als openingsdatum van het monument werd gestreefd naar 8 mei 2005, de zestigste verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog

In oktober 2003 werd de bouw van het monument zelfs stilgelegd nadat gebleken was dat Degussa, de firma die de betonnen pijlers van hun anti-grafittilaag voorzag, dochter was van een bedrijf dat tijdens de oorlog leverancier was geweest van Zyklon B, het gas waarmee de joden werden vermoord. Uiteindelijk werd besloten de bouw voort te zetten met Degussa. Officieel omdat het bedrijf zich sinds de oorlog zo voorbeeldig heeft gedragen in het verwerken van het verleden (onder meer door slachtoffers te compenseren) Tja de een zn dood, de ander zn brood.

ik zelf vond het een apart iets wat ze er neer gezet hebben, van buitenaf lijkt het niet veel bijzonders maar wanneer je er door heen loopt wel weer, het pad loopt golvend en je gaat steeds dieper tot de stenen een hoogte hebben van 4 meter, dat is wel een aparte ervaring. 30 miljoen lijkt veel voor een momument maar eigelijk is het 5 euro per jood (volgens prince moxi) dus dan valt het wel mee op zich. Al hoewel het al weer dik 65 jaar geleden is, is het toch wel goed dat Duitsland iets tastbaars gemaakt heeft, alleen zal ik het een momument voor alle slachtoffers hebben gemaakt.

Rogier

1 opmerking:

Anoniem zei

Eindelijk eens een goed monument waar mensen zelf een vreemd gevoel kunnen ervaren van, volgens mij, een soort angst, of hoe je het ook maar noemen wil, die de joden (en eigenlijk ook andere onderdrukten) toendertijd ook moeten hebben gevoeld. Hulde aan Duitsland en de architect want ik vind het een meesterwerk. Hier moet men geweest zijn EN er doorgelopen hebben!
Gerard Heins